Περίπτωση 1η: Δύο απορίες σχετικά με την «Απασχόληση».
- Απορία 1η: Είναι δυνατόν ν’ αυξάνεται η απασχόληση και ταυτόχρονα να υπάρχουν περισσότεροι άνεργοι;
Απάντηση: Βεβαιότατα! Μπορεί η απασχόληση ν’ αυξάνεται σ’ ετήσια βάση σε σύγκριση με ακριβώς έναν χρόνο πριν, αλλά η ανεργία ν’ αυξάνει σε σύγκριση με το προηγούμενο 3μηνο. Έτσι ταυτόχρονα η Κυβέρνηση μπορεί να πανηγυρίζει για την απόδοση της οικονομικής της πολιτικής, ενώ η Αντιπολίτευση την κατακρίνει για την χειροτέρευση του οικονομικού κλίματος.
- Απορία 2η: Τί σημαίνει η αύξηση της απασχόλησης δεν θα μειωθεί με τον ρυθμό που επιθυμούμε; Και γιατί να το επιθυμεί κάποιος αυτό;
Απάντηση: Υποθετικά η συνεχής αύξηση της απασχόλησης (αν ήταν πράγματι δυνατή) οδηγεί στην πλήρη απασχόληση. Ως αποτέλεσμα της συνεχούς ένταξης νέων εργαζομένων οι αμοιβές αυξάνονται (εφ’ όσον μειώνεται το διαθέσιμο άνεργο εργατικό και στελεχιακό δυναμικό και άρα πρέπει να δοθούν μεγαλύτεροι μισθοί για να καλυφθούν οι ανάγκες) οδηγώντας σε συνεχή αύξηση των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών μέχρι τουλάχιστον η προσφορά να εξισορροπήσει την ζήτηση. Αυτό σημαίνει ότι η προσθήκη κάθε νέου εργαζόμενου (τουλάχιστον στην θεωρία) οδηγεί σε μείωση του ήδη διαθέσιμου εισοδήματος των ήδη εργαζομένων (αφού αυτοί θα πρέπει λόγω της αύξησης της ζήτησης να πληρώνουν αυξημένες τιμές σε σχέση με πριν). Θεωρητικά πάντα και για το καλό (την υγεία) του συστήματος η αγορά πρέπει συνεχώς να τείνει στην πλήρη απασχόληση αλλά να μην την επιτυγχάνει ποτέ.
Έτσι δεν είναι παράλογο να επιθυμεί κάποιος την «μείωση της αύξησης της απασχόλησης» προκειμένου να μην «υπερθερμανθεί» η οικονομία οδηγώντας στο ξέσπασμα μιας Κρίσης με την μορφή «φούσκας» που λένε και στην πιάτσα. Βέβαια στην πράξη τον ρόλο του «κόφτη» τον παίζουν οι τεχνολογικές και όχι μόνο ανακατατάξεις (όπως οι κάθε είδους κρίσεις) σε διάφορους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας εξαιτίας των οποίων προκύπτουν ολοένα νέοι άνεργοι δημιουργώντας αυτό που οι οικονομολόγοι αποκαλούν «διαρθρωτική ανεργία».
Συνεπώς αυτό που θεωρήθηκε ως «λάθος» από τον διαχειριστή του λογαριασμού του twitter του Τσίπρα (βλέπε εδώ) θα μπορούσε να μην είναι και τόσο «λάθος». Όσο για την ανάγκη των ιδιωτικών επενδύσεων για να συμβεί αυτό, θα μπορούσε να σημαίνει ότι: απαιτούνται ιδιωτικές επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής (των μέσων της) έτσι ώστε ν’ απαιτούνται λιγότεροι εργάτες (άρα περισσότεροι άνεργοι) γι’ αυτή καθ’ εαυτή την παραγωγή.
Περίπτωση 2η: Η «Απελευθέρωση» των χαμηλοσυνταξιούχων.
Οι Γερμανοί καθότι Προτεστάντες θεωρούν την εργασία ως μια από τις υπέρτατες αξίες, μέσω της οποίας ο πιστός επιτυγχάνει (εφ’ όσον του το επιτρέπει ο Θεός) τη Σωτηρία. Για τους Γερμανούς δεν υπάρχει καλύτερη απόδειξη της Σωτηρίας από την επιχειρηματική επιτυχία (καθώς αν δεν θέλει ο Θεός δεν θα επιτύχεις και μόνον όσους έχει διαλέξει να Σώσει τους επιτρέπει να επιτύχουν).
Από την πίστη τους αυτή γεννήθηκε το ρητό: «Η εργασία απελευθερώνει». Το γεγονός ότι με αυτό κόσμησαν την είσοδο του Άουσβιτς μόνο τυχαίο δεν είναι. Στο κάτω-κάτω το Άουσβιτς ήταν στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας, στην οποία υποβάλλονται μόνο οι φυλακισμένοι. Συνεπώς δεν υπήρχε τίποτα καλύτερο από το να γίνεται προσπάθεια να «ελαφρώσει» κάπως το κλίμα για τους έγκλειστους. Άσε που μετά από τόση εργασία και με τις έγνοιες για επιβίωση οι εγκλεισμένοι ένοιωθαν «ελεύθεροι», μέχρι να τους «απελευθερώσουν» οριστικά είτε οι δεσμοφύλακες είτε οι κακουχίες από τα «δεσμά» της ύπαρξης τους.
Ωστόσο όπως γνωρίζουμε από την Παγκόσμια Ιστορία όσο επίζηλη και αν είναι η Ελευθερία, εντούτοις δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Δυσκολεύει δε ακόμη περισσότερο επειδή πολλοί από τον λαουτζίκο (το πόπολο) δείχνουν από καθόλου ως ελάχιστη προθυμία να χάσουν την μίζερη ζωούλα τους για δαύτη. Γι’ αυτό χρειάζονται κάποιοι ινστρούχτουρες (καθοδηγητές) για να εξηγούν στο πόπολο τα κέρδη για τις επόμενες γενιές από την απώλεια της μίζερης ζωούλας τους.
Τα παληά τα χρόνια αυτό τον ρόλο τον έπαιζαν προσωπικότητες όπως ο Παπαφλέσσας, ο Λένιν, ο Τρότσκι, ο Ζαχαριάδης κ.α. Σήμερα τον ίδιο ρόλο τον παίζουν κάποιοι δευτερό-τριτοι πολιτικοί όπως ο (υπό)Υπουργός Αναστάσιος Πετρόπουλος. Ο εν λόγω «καθοδηγητής» δήλωσε στην Βουλή ότι η κυβέρνηση με την κατάργηση του Ε.Κ.Α.Σ. «απελευθέρωσε» τους συνταξιούχους από τον «εκβιασμό» της Ν.Δ. και του ΠΑ.ΣΟ.Κ. (ειδικά του ΠΑ.ΣΟ.Κ.) που το δημιούργησαν (βλέπε εδώ).
Για κάποιους η παραπάνω δήλωση αποτελεί την επιτομή του πολιτικού αμοραλισμού (ανηθικότητας). Αυτό όμως δεν ισχύει για την Κυβέρνηση, η οποία εφ’ όσον δεν αποδοκίμασε την δήλωση του Υπουργού της είναι σαν να την επιδοκιμάζει. Σε κάθε περίπτωση με την δήλωση αυτή επιχειρείται να δικαιολογηθεί η μείωση του εισοδήματος των χαμηλοσυνταξιούχων. Των ίδιων συνταξιούχων από τους οποίους η Κυβέρνηση θα ζητήσει να πληρώσουν αυξημένο τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. (τον οποίο θα καταργούσε).
Ανεξάρτητα από την προκλητικότητα της παραπάνω δήλωσης έχει ενδιαφέρον να δούμε την ουσία της για να ξεκαθαρίσουμε αν μας «δουλεύει» ή όχι η Κυβέρνηση. Η επίσημη θέση είναι ότι το Ε.Κ.Α.Σ. είναι μια «εισοδηματική ενίσχυση» (επίδομα) αφού χορηγείται κυρίως με κριτήριο το ύψος του εισοδήματος. Αυτό άλλωστε προκύπτει και από την ονομασία του (Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων). Εφ’ όσον το Ε.Κ.Α.Σ. είναι επίδομα που χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια, τότε δεν συνδέεται με την σύνταξη. Είναι όμως πράγματι έτσι;
Η χορήγηση του Ε.Κ.Α.Σ. έγινε στην δεύτερη περίοδο της διακυβέρνησης ΠΑ.ΣΟ.Κ. επειδή η Κυβέρνηση Μητσοτάκη αποσύνδεσε το ύψος της ελάχιστης σύνταξης από το ημερομίσθιο του «ανειδίκευτου εργάτη» (βλέπε εδώ). Προκειμένου να διορθωθεί αυτή η αδικία και εφ’ όσον η προηγούμενη σχέση δεν αποκαταστάθηκε, αποφασίστηκε η χορήγηση του «επιδόματος» Ε.Κ.Α.Σ. ως συμπλήρωμα της σύνταξης (άρα και του εισοδήματος) και όχι ως πραγματικό επίδομα. Αυτό άλλωστε υποδεικνύεται και από την χρήση του «Συνταξιούχων» στο ακρωνύμιο Ε.Κ.Α.Σ. Έτσι κι αλλιώς το Ε.Κ.Α.Σ. χορηγείται σαν οικονομική ενίσχυση (επίδομα) μόνο στους χαμηλοσυνταξιούχους και όχι σε όσους έχουν γενικά χαμηλό εισόδημα όπως τα προνοιακά επιδόματα.
Η ξετσιπωσιά της Κυβέρνησης είναι η σύνδεση της χορήγησης του Ε.Κ.Α.Σ. με το προηγούμενο «πελατειακό» Κράτος, έτσι ώστε η κατάργηση του ν’ αποτελεί πράξη «απελευθέρωσης». Η ξετσιπωσιά όμως είχε και συνέχεια. Υποτίθεται ότι το Ε.Κ.Α.Σ. θ’ αντικαταστήσουν η «Εθνική Σύνταξη» καθώς και η αύξηση του Α.Ε.Π. (μέσω της οποίας θ’ αυξηθούν οι συντάξεις). Όταν όμως ακόμα και ο πλέον χαζός των κυβερνητικών βουλευτών κατάλαβε πόσο ανόητο και ανεφάρμοστο ήταν στην πράξη αυτό το τροπάρι άλλαξε. Τελευταίο κυβερνητικό τρυκ ήταν το πακέτο μέτρων που εξήγγειλε προσφάτως ο Αλέξης Τσίπρας (βλέπε εδώ).
Το μόνο που δεν υπολόγισε ο Υπουργός εκστομίζοντας μια τέτοια χαζομάρα είναι πως το κόμμα που είναι «υπεύθυνο» για την δημιουργία του Ε.Κ.Α.Σ. (άρα και τον «εκβιασμό» των χαμηλοσυνταξιούχων από αυτό) έχει στην ουσία μετακομίσει στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Οπότε με την κατάργηση του η Κυβέρνηση «απελευθερώνει» τους χαμηλοσυνταξιούχους όχι από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και το «πελατειακό Κράτος» αλλά από τον ίδιο τον εαυτό της, κάτι που μένει να επιβεβαιωθεί στην κάλπη. Εκτός αν ο χαμηλοσυνταξιούχος ψηφοφόρος εκτιμήσει την «απελευθέρωση» του με τον ίδιο τρόπο όπως ο βιτσιόζος εκτιμά τον πόνο («και πονάω και μ’ αρέσει» δε λένε;).
Περίπτωση 3η: Η «συνταγματικότητα» του Φ.Π.Α. στα νησιά.
Στην πολιτική υπάρχουν πολλές περιπτώσεις τις οποίες ένας κακεντρεχής θα μπορούσε να επικαλεστεί προκειμένου να τεκμηριώσει την άποψη ότι οι πολιτικοί ασκούν την τέχνη της αρλούμπας. Ο κακεντρεχής μας δεν θα μπορούσε να βρεί καλύτερο παράδειγμα από τις δηλώσεις του Προέδρου των ΑΝ.ΕΛ. Π. Καμμένου σχετικά με την «αντισυνταγματικότητα της κατάργησης του μειωμένου Φ.Π.Α. στα νησιά». Υποτίθεται ότι η κατάργηση του μειωμένου Φ.Π.Α. αντιβαίνει στα άρθρα 101 & 106 του Συντάγματος.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν χρειάζεται να είναι κανείς συνταγματολόγος για να καταλάβει ότι η δήλωση αυτή είναι αρλούμπα. Του αρκεί να γνωρίζει τι είναι το Σύνταγμα και αμέσως θα καταλάβει τον πολιτικό καιροσκοπισμό και την πολιτική κοροϊδία που υποκρύπτει αυτή η δήλωση. Του αρκεί να γνωρίζει ότι το Σύνταγμα είναι ένα περίγραμμα, ένα γενικόλογο κείμενο, ένα κείμενο προθέσεων (διακηρύξεων) στο οποίο δεν εξειδικεύεται τίποτα. Όπου απαιτείται εξειδίκευση ο «συνταγματικός νομοθέτης» αποφεύγει τις κακοτοπιές «πετώντας την μπάλα στην εξέδρα» με την αγαπημένη και βολική διατύπωση: «όπως νόμος ορίζει» ξεκαθαρίζοντας ότι η εξειδίκευση γίνεται με νόμο ο οποίος όμως δεν χρειάζεται να περάσει με αυξημένη πλειοψηφία όπως οι διατάξεις του Συντάγματος που εξειδικεύει. Επιφυλάσσει έτσι στην εκάστοτε κυβέρνηση το δικαίωμα να επεμβαίνει στο Σύνταγμα απλά αλλάζοντας την νομοθεσία, διατηρώντας όμως την γενική αρχή έστω και τυπικά σε ισχύ.
Συνεπώς ακόμη και ο πλέον άσχετος με την πολιτική (αλλά όχι ο Π. Καμμένος που θα έπρεπε να ξέρει καλύτερα) είναι σε θέση να κατανοήσει ότι θ’ αποτελούσε απίστευτη χαζομάρα και παγκόσμια πρωτοτυπία η διατύπωση συγκεκριμένων ρυθμίσεων στο Σύνταγμα που ν’ αφορούν την οικονομική δραστηριότητα στα νησιά και ειδικά το ύψος του Φ.Π.Α. Αν παρ’ ελπίδα βρισκόταν κάποιος πολιτικός που να κατάφερνε να πείσει τους συναδέλφους του να κάνουν κάτι τέτοιο, αυτό πρακτικά θα σήμαινε ότι για ν’ αλλάξουν οι συντελεστές του Φ.Π.Α. στα νησιά θα έπρεπε να υπάρξουν 200 θετικές ψήφοι στη σημερινή Βουλή και τουλάχιστον 180 στην επόμενη που θα έκανε την τελική αλλαγή, για να μην πούμε για το διάστημα που πρέπει να περάσει μεταξύ δύο αναθεωρήσεων του Συντάγματος.
Όσο κι αν ψάξει κανείς δεν θα βρεί τίποτα περισσότερο από τις γενικές διατύπωσεις των άρθρων 101 & 116. Συγκεκριμένα όπως προκύπτει από τα κείμενα του Συντάγματος από το 1975 ως και αυτό της τελευταίας αναθεώρησης του το 2008 οι πατέρες του Έθνους σταδιακά περιέλαβαν στο Σύνταγμα κάποιες ευχολογιακού τύπου διατυπώσεις.
Στο Σύνταγμα του 1975 (βλέπε εδώ) και ειδικά στο άρθρο 101 δεν βρίσκουμε καμία ιδιαίτερη αναφορά στις νησιώτικες περιοχές. Στο άρθρο 106 όμως αναφέρεται γενικά ότι: «Για την εδραίωση της κοινωνικής ειρήνης και την προστασία του γενικού συμφέροντος το Κράτος...λαμβάνει τα επιβαλλόμενα μέτρα πρός αξιοποίησιν των πηγών του εθνικού πλούτου... και πρός προώθησιν της περειφερειακής αναπτύξεως και προαγωγήν ιδία της οικονομίας των ορεινών, νησιωτικών και παραμεθορίων περιοχών.»
Στο Σύνταγμα του 2001 (βλέπε εδώ) προστίθεται στο άρθρο 101 «ερμηνευτική δήλωση» με την οποία δηλώνεται ότι «Ο κοινός νομοθέτης και η διοίκηση όταν δρα κανονιστικά έχουν υποχρέωση να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών περιοχών.». Κατά τ’ άλλα εκτός από την διατύπωση του στην Δημοτική (μαλλιαρή) το άρθρο 106 παρέμεινε αναλλοίωτο.
Με την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος το 2008 (βλέπε εδώ) επήλθαν αλλαγές και προσθήκες στο άρθρο 101 για να είναι όλοι οι πελάτες ικανοποιημένοι. Συγκεκριμένα η «ερμηνευτική δήλωση» έγινε η παράγραφος 4 η οποία έλαβε την εξής τελική μορφή: «Ο κοινός νομοθέτης και η διοίκηση όταν δρα κανονιστικά έχουν υποχρέωση να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών και ορεινών περιοχών, μεριμνώντας για την ανάπτυξη τους.». Από την άλλη το άρθρο 106 παρέμεινε αναλλοίωτο όπως όταν ψηφίστηκε το 1975.
Συμπέρασμα; Από πουθενά δεν προκύπτει «αντισυνταγματικότητα» της απόφασης για κατάργηση του μειωμένου Φ.Π.Α. στα νησιά. Το μόνο που προκύπτει είναι η ασαφής (και γενική) «υποχρέωση» της Βουλής («κοινός νομοθέτης» σε αντιδιαστολή με τον «συνταγματικό νομοθέτη») και της διοίκησης «να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών περιοχών» στις οποίες στη συνέχεια προστέθηκαν και οι «ορεινές περιοχές» (για να μην υπάρχουν παράπονα για διακρίσεις) «μεριμνώντας για την ανάπτυξη τους.». Τα ίδια (ουσιαστικά) επαναλαμβάνονται στο άρθρο 106, το οποίο είναι πλήρες σε σχέση με το 101 αφού συμπεριλαμβάνει και τις παραμεθόριες περιοχές.
Προφανώς τόσο η «μέριμνα για την ανάπτυξη των νησιωτικών όσο και ορεινών ποεριοχών» όσο και «η λήψη των επιβαλλόμενων μέτρων πρός προώθησιν της περιφερειακής αναπτύξεως και προαγωγήν ιδία της οικονομίας των ορεινών, νησιωτικών και παραμεθορίων περιοχών» που επιβάλλει το άρθρο 106 δεν πρέπει να εξαντλούνται στους μειωμένους συντελεστές Φ.Π.Α. γιατί τότε τόσο η μέριμνα όσο και τα μέτρα θα είναι αναποτελεσματικά. Ωστόσο το ζήτημα που προκύπτει αφορά την ολιστική αντιμετώπιση από την πλευρά του Κράτους της οικονομικής δραστηριότητας στις περιοχές αυτές και όχι μόνο σε κάποιες από αυτές.
Δεδομένου ότι από την ψήφιση του Κώδικα Φ.Π.Α. τους μειωμένους κατά 30% συντελεστές δικαιούνται μόνο τα νησιά του Αιγαίου (πλήν Κρήτης) είναι προφανές ότι ισχύει ένα προνομιακό καθεστώς έναντι τόσο των ορεινών όσο και των παρεμοθόριων μη νησιωτικών περιοχών (αλλά και των νησιών του Ιονίου αν θα θέλαμε να είμαστε «δίκαιοι»). Επιπλέον μέχρι και για τα εισοδήματα του 2015 προβλεπόταν μείωση Φόρου Εισοδήματος μόνο στην περίπτωση που ο φορολογούμενος κατοικούσε μόνιμα σε νησιά με κάτω από 3.100 μόνιμους κατοίκους (απογραφή) και όχι αν κατοικούσε οπουδήποτε αλλού.
Αυτό που πολιτικά προκύπτει από την δήλωση Καμμένου είναι ένας φτηνός και ανέξοδος λαϊκισμός. Περαιτέρω προκύπτει και πρόβλημα γεωγραφίας αλλά εν τέλει και πολιτικής βούλησης. Η γεωγραφική όψη του προβλήματος είναι η απάντηση στο ποιες είναι οι «ορεινές» και ποιες οι «παραμεθόριες» περιοχές που πρέπει να τυγχάνουν ιδιαίτερης φροντίδας τόσο από το Κράτος όσο και από τον «κοινό νομοθέτη»; Πόσο κοντά πρέπει να είναι μια πεδινή πόλη ή ένα πεδινό χωριό σ’ ένα βουνό για να θεωρείται «ορεινή περιοχή»; Είναι όλες οι περιοχές δίπλα στα σύνορα «παραμεθόριες». Σε ποια απόσταση από τα σύνορα τελειώνει η «παραμεθόριος»; Τα κριτήρια που θα μπουν (αν μπουν) θα είναι δεσμευτικά ή θα μπορεί κατ’ εξαίρεση είτε η διοίκηση είτε ο «κοινός νομοθέτης» να μετατάσσουν περιοχές ή μεμονωμένες πόλεις και χωριά από την μια κατηγορία στην άλλη;
Το θέμα δεν είναι μόνο ο Φ.Π.Α. αλλά η συνολική φορολογική πολιτική. Το θέμα δεν είναι μόνο οι φοροαπαλλαγές για όσους κατοικούν μόνιμα σε νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων, αλλά τα κίνητρα που δίνονται μέσω των «Αναπτυξιακών» νόμων. Όλα τα υπόλοιπα -όπως και η δήλωση Καμμένου- είναι για «να έχουμε να λέμε».
Η δήλωση Καμμένου βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύμματος με μια ανάλογη που είχε κάνει στο παρελθόν ο τραγουδιστής Νότης Σφακιανάκης, σύμφωνα με τον οποίο: «Άντρας είναι αυτός που τον “έφαγε” και δεν του άρεσε (για να συνεχίσει να τον “τρώει”)». Έτσι και για τον Πάνο Καμμένο: «Υπεύθυνος πολιτικός είναι αυτός που παραβιάζει το Σύνταγμα κάνοντας αυτά που δεν θέλει (επειδή υποχρεώθηκε από τους κακούς δανειστές) υποσχόμενος μετά στους ψηφοφόρους ότι θα τα διορθώσει αρκεί να τον ξαναψηφίσουν».
Στο κάτω-κάτω η σημερινή Κυβέρνηση δεν ευθύνεται για τίποτα απ’ όσα κάνει (αφού την υποχρεώνουν οι δανειστές να τα κάνει). Και αν πάρουμε στα σοβαρά (τοις μετρητοίς) το «υπεύθυνο» προφίλ που προσπαθεί να εμφανίσει στους εταίρους μας, τότε δεν ευθύνεται ούτε για όσα έλεγε ως Αντιπολίτευση. Συνεπώς η Κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-ΑΝ.ΕΛ. έχει τουλάχιστον μια από τις ιδιότητες των Συνταγματικών Μοναρχών˙ είναι ανεύθυνη.
Υ.Γ. Αν πάρουμε στα σοβαρά όσα παραδέχτηκε ο Καμμένος (και δεν υα θεωρήσουμε ως «δηλώσεις κατευνασμού») τότε αυτός και οι υπόλοιποι συμπολιτευόμενοι είναι ένοχοι παραβίασης του Συντάγματος. Και εφ’ όσον το Σύνταγμα είναι το θεμέλιο της Δημοκρατίας (το οποίο ως Βουλευτές έχουν ορκιστεί να υπηρετούν), τότε ο Π. Καμμένος εκτός από επίορκος είναι και προδότης. Επειδή όμως μάλλον δεν θεωρεί τον εαυτό ούτε το ένα ούτε το άλλο καλό θα ήταν «να μασά παρά να μιλά».
13 Αυγούστου 2016
παρατηρητήριο.
